Musica – vita nostra
Muzyczne święto w Strumieniu – Chór Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia” im. Jana Orszulika w Strumieniu obchodzi jubileusz 95-lecia istnienia
28 września, w słoneczne sobotnie popołudnie w Sanktuarium św. Barbary
w Strumieniu odbył się wyjątkowy koncert. Piękną strumieńską świątynię tłumnie wypełnili miłośnicy muzyki, by razem z Chórem Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia” im. Jana Orszulika i jego sympatykami świętować 95 lat istnienia Towarzystwa.
Strumieńskie śpiewanie – tradycja i pasja
Ciągłość bogatej tradycji śpiewu chóralnego w Strumieniu to zjawisko, o którym można bez przesady powiedzieć, że stanowi fenomen w skali kraju. W tym niewielkim mieście działają dwa chóry – właśnie Chór Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia” oraz Chór Szkoły Podstawowej i Gimnazjum „Canzonetta”. Są to jedne z najstarszych chórów na Śląsku i jednocześnie jedne z najlepszych w swoich kategoriach w Polsce. Wieloletnia praca obu chórów pod okiem wymagającego dyrygenta, Krzysztofa Wójtowicza, przyniosła znakomite rezultaty – obecnie oba zespoły prezentują bardzo wysoki poziom artystyczny, odnosząc sukcesy na scenach polskich i na arenie międzynarodowej. „Canzonetta” jest jednym z najlepszych i najdłużej działających chórów dziecięcych w Polsce
i to właśnie z jego szeregów „Lutnia” pozyskuje swoich chórzystów, co poniekąd tłumaczy wysoki poziom
i znaczącą pozycję tego zespołu w gronie najlepszych amatorskich mieszanych chórów w Polsce. Zamiłowanie przodków do wspólnego śpiewania przerodziło się w pieczołowicie pielęgnowaną tradycję, w której wzrastały kolejne pokolenia, sprawiając, że po niespełna 100 latach, mimo zmagań z przeciwnościami losu chór nie tylko nadal śpiewa, ale i ciągle się rozwija. Długoletnia działalność Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia” i chóru tego stowarzyszenia wzbudza szacunek i każe się zastanowić, jak to możliwe, by w tak niewielkim mieście tętniło tak intensywne życie muzyczne na tak wysokim poziomie.
Chór w swoich szeregach skupia ludzi w różnym wieku i różnej profesji. Są wśród nich studenci, uczniowie, górnicy, nauczyciele, urzędnicy, sprzedawcy – matki i ojcowie, i co piękne, w „Lutni” śpiewają małżeństwa,
a nawet całe rodziny. W tym małym mieście prawie każdy kiedyś śpiewał lub śpiewa w chórze, a już na pewno każdy ma w rodzinie byłego lub czynnego chórzystę. Chór Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia”, a także jego młodsza siostra, „Canzonetta” stanowią chlubę miasta i są jedną z jego wizytówek. Strumień zżył się ze swoimi chórami, muzyką chóralną, koncertami i występami członków swoich rodzin. To właśnie zamiłowanie do wspólnego śpiewu, które w dużej mierze odziedziczono po przodkach, a także chęć spotkań z ludźmi, których
ta pasja łączy, sprawiły, że strumieńskie śpiewanie rozlega się nieprzerwanie przez nieomal cały wiek. Tradycja ta stanowi największe bogactwo tego miasta – tutaj wspólne muzykowanie stanowi wartość, o którą dbają wszyscy.
Koncert jubileuszowy
Jubileuszowe wydarzenie muzyczne zaplanowano z rozmachem godnym okazji, do udziału w koncercie zaproszono Arkadiusza Popławskiego, znakomitego organistę pełniącego funkcję tytularnego organisty katedry we Fromborku, Chór Liceum Ogólnokształcącego z Głubczyc pod dyrekcją Tadeusza Eckerta, wystąpił również Chór Szkoły Podstawowej i Gimnazjum „Canzonetta” pod dyrekcją Tamary Nowok i Agnieszki Gawron-Gaszczyk, oczywiście wystąpił również jubilat – chór Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia” pod dyrekcją Barbary Garus. Chórom ze Strumienia towarzyszyli muzycy: Marcin Wronowski – obój, Grzegorz Korzeniewski, Dawid Gruszka – instrumenty perkusyjne, akompaniatorzy – Maria Sladek, Przemysław Wójtowicz.
Koncert rozpoczęto wspólnym wykonaniem pierwszej strofy Gaude Mater Polonia, średniowiecznej pieśni, której podniosły, pełen majestatu charakter sprawia, że jest to utwór od wieków wykonywany przez wszystkie polskie chóry w chwilach szczególnie uroczystych. Taka też atmosfera panowała w to sobotnie wrześniowe popołudnie
w strumieńskiej świątyni. Właściwą część koncertową połączone strumieńskie chóry rozpoczęły znakomitym wykonaniem Credo z Mszy Polskiej Jana Maklakiewicza. Wybór utworu inicjującego koncert, jak i całego programu zaprezentowanego przez „Lutnię” podczas tej uroczystości, był nieprzypadkowy. W kończącym się Roku Wiary chórzyści i dyrygent chóru chcieli w ten sposób dać świadectwo i wyrazić dziękczynienie Bogu za wieloletnią działalność Towarzystwa Śpiewaczego w Strumieniu, za ludzi, którzy z pasją je tworzyli i nadal tworzą, a także za sukcesy chóru i, mimo upływu lat, ciągły rozwój, nowe pomysły i podejmowane inicjatywy. Repertuar sakralny zaprezentowany podczas jubileuszowej gali Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia” był niezwykle wymownym świadectwem. Nie był to jednak odosobniony wyraz wiary – w ciągu swej wieloletniej działalności, mimo świeckiego charakteru stowarzyszenia, cała historia chóru przeplata się z życiem Parafii Rzymskokatolickiej pw. św. Barbary w Strumieniu. Od kilkudziesięciu lat tradycyjnie „Lutnia” bierze udział w wydarzeniach parafii, zapewniając oprawę muzyczną w procesjach Bożego Ciała, razem ze strumieńską parafią jest współorganizatorem słynnych w regionie Ekumenicznych Koncertów Kolęd, które nieprzerwanie od 1980 roku corocznie odbywają się w styczniu. Wieloletnia współpraca z księdzem prałatem Oskarem Kuśką, proboszczem strumieńskiej parafii, owocuje obecnością „Lutni” podczas niektórych uroczystości kościelnych.
W programie koncertu jubileuszowego znalazły się także inne dzieła muzyki sakralnej, w tym Tota Pulchra es Maria Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego, Ubi caritas et amor Ola Gjeilo oraz Salmo 150 Ernaniego Aguiara. Ubrani w białe stroje chórzyści wykonali On Earth as it is in Heaven, popularny utwór Ennio Morricone z ścieżki dźwiękowej filmu Misja w opracowaniu i aranżacji Tomasza Stobierskiego. Właśnie do tego utworu powstał teledysk, najnowszy odważny pomysł wiekowego jubilata. Prawie trzygodzinny koncert był prawdziwą ucztą muzyczną dla słuchaczy. Mimo sędziwego wieku strumieńska „Lutnia” wciąż zaskakuje, nie inaczej było i tym razem. Wrażenia artystyczne, które stały się udziałem publiczności obecnej na koncercie, były jednak nie tylko wywołane przez piękne brzmienie chóru, dźwięki raz to delikatnie sączące się w uszy słuchaczy, a innym razem przenikające siłą i dynamiką. Jubilat postanowił wzbogacić koncert i jak zwykle zaskoczyć swą publiczność – tym razem zadbał również o wrażenia wizualne – na murach barokowej świątyni odbywał się spektakl świateł. Feeria barw pełgających po ścianach i suficie stanowiła ilustrację warstwy muzycznej, a iluminacje te wywoływały niezapomniane wrażenia, dopełniając przeżycia artystyczne.
Clou wieczoru stanowiło prawykonanie Ave Regina Caelorum (Witaj Niebios Królowo) Tomasza Stobierskiego, wybitnego kompozytora, który mieszka…, a jakże… w Strumieniu. Monumentalne dzieło skomponowane na chór mieszany i dziecięcy z towarzyszeniem organów wykonały oba znakomite strumieńskie chóry, na organach wirtuozersko akompaniował Arkadiusz Popławski. Narodziny pieśni to jednak niejedyne historyczne wydarzenie tego koncertu. Na zakończenie jubileuszowej gali strumieńskie chóry po raz pierwszy w historii wykonały słynne Alleluja z oratorium Mesjasz G. F. Haendla. Połączone chóry z Głubczyc i Strumienia oraz akompaniament organów wypełniły XVIII-wieczną strumieńską świątynię pełnią radości i energii, stanowiąc wspaniałe ukoronowanie roku jubileuszowego.
Najnowsze sukcesy „Lutni”
Ledwie wybrzmiały ostatnie dźwięki koncertu z okazji 95 jubileuszu, a prężny staruszek reprezentowany
przez ambitnych chórzystów, zarząd „Lutni” i przede wszystkim panią dyrygent, Barbarę Garus, już szykuje się do następnych koncertów i rywalizacji konkursowej z najlepszymi. W planie są kolejne ambitne projekty, występy, nagrania. Minęło niespełna kilka tygodni od jubileuszowego koncertu, a strumieński chór zdążył dołączyć nowe trofeum do swojej kolekcji osiągnięć konkursowych – 12 października Chór Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia” zdobył Srebrny Dyplom w kategorii chórów mieszanych na prestiżowym IX Międzynarodowym Festiwalu Chórów „Gaude Cantem” im. Kazimierza Fobera w Bielsku-Białej. Jest to wielki sukces chóru, jak i obecnej dyrygent „Lutni”, Barbary Garus.
Niespełna miesiąc później, 9 listopada strumieński chór mieszany wystąpił na IX Międzynarodowym Festiwalu „Rybnicka Jesień Chóralna” im. Henryka Mikołaja Góreckiego, gdzie zdobył pierwsze miejsce w kategorii chórów mieszanych, nagrodę pieniężną oraz Srebrne Pasmo. Dwa dni później, w auli Gimnazjum im. Powstańców Śląskich w Strumieniu podczas uroczystej sesji Rady Miejskiej Chór Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia” im. Jana Orszulika otrzymał wyróżnienie Zasłużony dla Gminy Strumień – za 95-lecie krzewienia kultury śpiewaczej
i muzycznej oraz promowanie gminy Strumień w kraju i za granicą.
W kończącym się już roku jubileuszu 95-lecia istnienia Towarzystwa życzmy „Lutni” dalszych długich lat wspólnego, pięknego śpiewu i płynącej zeń radości, realizacji ciekawych projektów i wielu sukcesów.
Autor: RBB (alt)